Trzech Króli w Hiszpanii

Trzech Króli w Hiszpanii, dzień prezentów i ulicznych parad.

Święto Objawienia Pańskiego obchodzone jest 12 dni po Bożym Narodzeniu, 6 stycznia, i jest to dzień, który chrześcijanie pamiętają jako pokłon oddany synowi Bożemu przez Trzech Mędrców ze Wschodu prowadzonych gwiazdą betlejemską na niebie. Także symboliczne jest złożenie darów w postaci kadzidła, złota i mirry. To duże i ważne święto w hiszpańskim kalendarzu, którego obchody rozpoczynają się już dzień wcześniej. Kulminacyjną częścią obchodów święta Trzech Króli w Hiszpanii jest barwny i huczny orszak, La Cabalgata de Reyes Magos.

Objawienie Pańskie należy do pierwszych świąt, które ustanowił kościół. Pierwsza wzmianka o Magach ze Wschodu pochodzi z Ewangelii Świętego Mateusza a pierwszym źródłem wiedzy o imionach Trzech Króli jest mozaika z VI wieku w Bazylice Św. Witalisa we włoskiej Rawennie. Zwyczaj święcenia kadzidła, mirry i złota wykształcił się pomiędzy XV i XVI wiekiem. Dary od Trzech Króli symbolizują: proroctwo i zapowiedź śmierci Chrystusa oraz bogactwo.

Najstarszym obrzędem związanym ze świętem Trzech Króli w Polsce było zanikające już kolędowanie. Dziś kultywowane już tylko w regionach wiejskich wschodniej Polski. Kolędnicy, przebrani za postacie z Ewangelii, chodzili po wsiach od domów do domów niosąc dobrą nowinę w postaci cytatów ze Starego Testamentu oraz śpiewając kolędy. Kolędowanie oznaczało pomyślność na Nowy Rok. Od XVIII wieku rozpowszechnił się
inny zwyczaj, święcenia w kościołach kredy. Na drzwiach, a dawniej też stajni pisze się poświęconą kredą pierwsze litery imion Trzech Króli: K od Kacpra, M od Melchiora i B od Baltazara umieszczając pomiędzy nimi znaki krzyża. Zgodnie z wierzeniami napis ma chronić ludzi i zwierzęta przed demonami i czarownicami. Mające ludowy charakter jasełka, to obok kolędowania, widowiska najczęściej kojarzone z tymi świętami. Orszak Trzech Króli natomiast, to największe uliczne jasełka na świecie, niezwykle popularne we wszystkich miastach Hiszpanii.

W kulturze hiszpańskiej święto Trzech Króli, czyli El Dia de los Reyes Magos, to jedno z najbardziej kolorowych i wesołych dni w roku. 5 stycznia, dzień przed świętem Objawienia Pańskiego organizowane są uliczne parady z udziałem Trzech Króli. Pierwsza Cabalgata de Reyes w swojej nowożytnej odsłonie przeszła ulicami hiszpańskiego miasta Alcoy w prowincji Alicante. Największą jest oczywiście ta organizowana w stolicy, Madrycie.

Orszak charakteryzują barwne stroje, głośna muzyka i tony słodyczy rozdawane dzieciom. Trzej Królowie wjeżdżają do miast nie na wielbłądach, a ich współczesnych odpowiednikach, na koniach, w karocach, a nawet helikopterami, jak w miejscowości Logroño. Hiszpańskie miasta rywalizują co roku o miano najbardziej widowiskowej Cabalgaty, podobnie jak w przypadku obchodów Semana Santa.
Trzech Króli to dzień otrzymywania przez hiszpańskie dzieci prezentów. W kulturze hiszpańskiej utartym zwyczajem jest, że to Trzej Królowie wręczają prezenty i do nich dzieci piszą listy, a nie Świętego Mikołaja jak w większości europejskich krajów. W nocy, z 5 na 6 stycznia dzieci w całej Hiszpanii ustawiają przy drzwiach wejściowych lub na balkonach buty, które napełniane są cukierkami a dawniej bryłkami węgla w przypadku niegrzecznych dzieci lub prezentami jako nagroda za bycie posłusznym cały rok. Przy butach symbolicznie zostawiana jest woda i siano dla zmęczonych podróżą wielbłądów.
Na tradycyjnym świątecznym stole w Hiszpanii zawsze znajduje się drożdżowe ciasto z kremem i owocami kandyzowanymi w kształcie dużego pączka, Roscon de Reyes. Kryje ono niespodziankę w postaci figurki króla nazywaną sorpresa oraz ziarno fasoli. Zgodnie z tradycją, ten kto otrzyma kawałek ciasta z figurką zostaje świątecznym królem i ubiera na ten dzień koronę. Znaleziona fasola w cieście nie oznacza nic innego jak obowiązek zakupienia ciasta za rok.