Katedra w Maladze
Katedra Najświętszej Marii Panny, niewątpliwy symbol Malagi.
Katedra w Maladze to niewątpliwy symbol miasta. Do 2012 roku Catedral Nuestra Senora de la Encarnacion była drugim najwyższym budynkiem w Andaluzji zaraz po Giraldzie w Sewilli, wznosząc się na 84 metry. Potocznie nazywana La Manquita, czyli jednoręka z powodu braku jednej z wież. Historia budowy Katedry w Maladze sięga 1528 roku, oparta na projekcie Diega de Siloego. Powstała na miejscu starego Wielkiego Meczetu. Choć budowano ją ponad 250 lat, bo do 1782 roku, do dziś pozostaje nieukończona.
Etapy budowy Katedry Najświętszej Marii Panny w Maladze odzwierciedlają style w architekturze. Główną część świątyni zbudowano w XVI wieku (stąd renesansowe wnętrze), a prace kończono w XVIII wieku (stąd barokowa zewnętrzna fasada). Najcenniejszym pomieszczeniem Katedry i arcydziełem barokowej stolarki jest XVII-wieczny chór, olśniewające dzieło rzeźbiarza Pedro de Mena. W Katedrze jest aż 15 bocznych kaplic, a w nich wartych uwagi jest kilka dzieł sztuki jak: rzeźba Najświętszej Marii Panny z XV wieku podarowana Maladze przez królową Izabelę I Kastylijską czy ołtarz Św. Barbary będący najstarszym dziełem w Katedrze. W XVIII-wiecznym kapitularzu znajduje się Muzeum Katedralne z licznymi eksponatami o tematyce religijnej.
Ponad 250-letnia historia budowy Katedry w Maladze.
Historia Katedry jest ściśle związana z Wielkim Meczetem na fundamentach którego została zbudowana. Jego pochodzenie datuje się na rok 1487, w którym miasto Malaga zostało zdobyte przez wojsko kastylijskie. Wtedy to Meczet Ajama przybrał nową nazwę kościoła katolickiego pod wezwaniem Santa Maria de la Encarnacion. Pierwszym architektem Katedry był Diego de Siloe z Burgos, prestiżowy w tamtych czasach budowniczy, którego projekty to między innymi klasztor San Jeronimo de Granada, La Sacra Capilla del Salvador w Ubeda, czy katedra w Guadix.
W pierwszej fazie budowy Katedry NMP w Maladze powstała czasza wsparta na korynckich kolumnach. W XVII wieku powstał chór a w XVIII wieku dzieło zostało ukończone w takim stanie, w jakim go możemy oglądać do dziś. Inwazja Napoleońska i kolejne konfiskaty uniemożliwiały dalsze prace w XIX wieku. W 1862 roku Malagę odwiedziła królowa Izabela II zachęcając do zakończenia budowy. Każda z faz budowy Katedry złożyła się na jej ostateczny kształt i różnorodny styl. Nazywana jest jednym z głównych klejnotów hiszpańskiego renesansu.
Katedra Najświętszej Marii Panny w Maladze, architektura zewnętrzna.
Główna fasada to bogato zdobiona barokowa kompozycja. Zaprojektowana przez José de Bada składa się z trzech naw, dwóch pięter, wsparta jest na dwóch sparowanych korynckich kolumnach uniesionych na wysokich podstawach. Nad kolumnami znajdują się wazony z kwiatami lilii, symbolem dziewictwa. Pod centralnym łukiem umieszczono Medalion Wcielenia, dzieło Antonio Ramosa, a pod łukami bocznymi medaliony z płaskorzeźbami męczenników z Malagi, San Ciriaco po lewej i Santa Paula po prawej. Górne piętro to potrójne wysokie okna oraz mniejsze z dwoma okulami. Duży gzyms z balkonem jest uzupełnieniem fasady i zatacza o dwie wieże.
Północna wieża Katedry wznosi się na wysokość 87 metrów co czyni budowlę najwyższą świątynią w Andaluzji. Znajduje się w niej czternaście dzwonów i zegar. Zwieńczona jest kopułą. Południowa wieża jest nieukończona, zakończona wystającymi kolumnami. Po przeciwnej stronie wież znajduje się czasza Katedry, przypominająca bardziej twierdzę niż świątynię. Dowodzą tego niewielkie okna oraz szczegóły, jak wystające gargulce wyglądające jak armaty. Zwrócona na wschód, jest najstarszą częścią Katedry. Północna fasada znajdująca się od ulicy Calle Cister znana jest jako Puerta de las Cadenas, południowa natomiast położona jest od strony ulicy Calle Postigo de los Abades znana jako Puerta del Sol. Obie wsparte na korynckich kolumnach z półkolistym łukiem nad wejściem. Jedyną gotycką fasadą kompleksu katedralnego pochodzącą z XVI wieku jest położona od strony północnej La Puerta del Perdón, będąca częścią Iglesia del Sagrario.
Katedra Najświętszej Marii Panny w Maladze, architektura wewnętrzna.
Struktura głównego ołtarza, czyli Capilla Mayor związana jest z wyidealizowanym przedstawieniem Świątyni Salomona. Za jego budowę odpowiedzialny był w latach 1550-1580 hiszpański mistrz Diego de Vergara a za zdobienia w latach 1582-1588 César Arbasia, włoski malarz. Składa się z części górnej i dolnej. Dolna to arkady wsparte na filarach a na nich kolumny korynckie. Pomiędzy znajduje się pięć fresków dotyczących męki Chrystusa, od lewej: Jezusa przed Annaszem, Modlitwę w ogrodzie, Instytucję Eucharystii, Jezusa przed Piłatem i Biczowanie. Kolumny zakończone są belkami z popiersiami postaci biblijnych: Abrahama z Izaakiem, Świętego Jana Chrzciciela, Mojżesza i Dawida oraz ojców kościoła: Świętego Augustyna, Świętego Ambrożego, Świętego Grzegorza i Świętego Hieronima. Górna część to okrągła arkada wsparta na filarach z wykonanymi z kamienia rzeźbami męczenników: San Ciriaco, San Lorenzo, San Sebastian, San Esteban, Santa Catalina, Santa Inés, Santa Eufemia i Santa Paula. Na środku głównej kaplicy znajduje się tabernakulum w neoklasycznym stylu. Zaprojektowane w XIX wieku przez architekta Francisco Enríqueza Ferrera, zostało wykonane przez rzeźbiarza José Frapolli Pelli, a opłacone przez rodziny XIX-wiecznej burżuazji z Malagi: Loring i Lariosa. Po obu stronach prezbiterium znajdują się ambony zaprojektowane przez Fraya Juana Bautistę i wykonane w latach 1674-1677 przez kamieniarza Melchora Aguirre z czerwonego marmuru.
W Katedrze znajdują się trzy nawy, wszystkie o wysokości 38 metrów, oddzielone półkolistymi łukami, spoczywają na zaokrąglonych filarach cokołu w kształcie krzyża, z dołączonymi kolumnami o porządku korynckim. Nawa środkowa ma 16 metrów szerokości. Nawy boczne o 5 metrów węższe: Ewangelii, po lewej i Listu, po prawej to typowy element romańskich katedr pielgrzymkowych, jak Santiago de Compostela. W Katedrze znajduje się 15 kaplic: Capilla del Cristo del Apmaro, Capilla del Pilar, Capilla de La Encarnación, Capilla de Santa Bárbara, Capilla de San Francisco, Capilla de la Inmaculada Concepción, Capilla de la Virgen del Rosario, Capilla del Sagrado Corazón, Capilla de los Caídos, Capilla de San Sebastián, Capilla de San Rafael, Capilla de San José. Każda z centralnym ołtarzem, ozdobiona rzeźbami, obrazami, grobowcami oraz witrażami. Jednym z najbardziej reprezentacyjnych elementów Katedry jest barokowy chór. Budowa ław chóru rozpoczęła się w 1590 roku a zakończyła w 1662. Wykonany z drewna cedrowego, mahoniowego i amerykańskiego caobilla. Architektów biorących w tym projekcie było wielu, między innymi rzeźbiarz z Sewilli Luis Ortiz de Vargas (1633-1638) współtwórca facistolu stojącego po środku chóru, José Micael Alfaro (do 1650) twórca popiersi herbów i większości apostołów, Pedro de Mena (1658-1662) odpowiedzialny za ukończenie dzieła. Nad chórem po obu stronach znajdują się organy, dzieło Julián de la Orden i José Martín de Aldehuela. Styl wykonania nawiązuje do okresu między rokokiem a noeklasycyzmem z dominującymi barwami złota i zieleni, rzeźb aniołów trębaczy i dekoracjami roślinnymi.
Muzeum Katedralne w Maladze.
Muzeum Katedralne w Katedrze Najświętszej Marii Panny znajduje się w dawnym kapitularzu. Jego kasetonowy strop w stylu mudejar pochodzi z XVI wieku. Do niewielkiego muzeum wchodzimy po drewnianych schodach, podzielone jest na dwie sale. W pierwszej znajdują się dzieła sztuki o charakterze religijnym: obrazy, rzeźby i ceramika pochodzące głównie z XVII wieku autorstwa hiszpańskich artystów okresu baroku Pedro de Mena i José de Ribera. W drugiej sali muzeum głównym eksponatem jest fotel biskupi Santos Olivera oraz eksponaty liturgiczne z kości słoniowej, srebra oraz haftu.
Museo Catedralicio zwiedzamy w ramach tego samego biletu co całą katedrę. Wejście znajduje się przy sklepiku z pamiątkami.
Ogrody Katedralne w Maladze.
Katedrę w Maladze wzniesiono na miejscu starego meczetu lecz niczym aktualnie nie nawiązuje do religii islamu. Po tamtym okresie zachowały się jedynie ogrody przykatedralne zwane Museo al aire libre de la Catedral de Malaga.
Pierwszy, znajdujący się na tyłach Iglesia del Sagrario to Jardines del Sagrario czyli Ogrody Tabernakulum. Dzisiejsze ogrody to stary dziedziniec ablucji meczetu, czyli miejsce religilnego kultu obmycia stóp przed modlitwą. Miejsce na rogu ulic Calle Santa Maria i Calle Molina Lario jest zacienione z bujną i egzotyczną roślinnością jak cyprysy czy drzewa pomarańczowe. Na terenie ogrodu katedralnego Sagrario znajduje się pomnik Santa Maria de la Victoria, patronki Malagi, osiem żelaznych krzyży oraz 300-letni dwutonowy katedralny dzwon. Wejście do ogrodu jest po prawej stronie wejścia do Katedry lub przez sklepik z pamiątkami znajdujący się wewnątrz katedry.
Drugi ogród katedralny od strony Calle Cister nazywany Patio de los Naranjos reprezentuje typowy styl arabski z fontannami i egzotyczną roślinnością jak toksyczny gatunek Toxicophlea Spectabilis pochodzący z Przylądka Dobrej Nadziei. O geomatrycznych kształtach kanaliki wodne w których pływają rybki, fontanny i spójna zieleń to dzieło architekta z Malagi Fernando Guerrero-Strachana Rosado, biorącego udział w restaurowaniu Alcazaby czy projekcie stadionu piłkarskiego La Rosaleda. Spacerując wąskimi uliczkami niewielkiego zagajnika zobaczymy metalowy Krzyż czy popiersie doktora José Gálvez Ginachero, uznanego ginekologa i obrońcy życia, chorych i biednych, krótko piastującego urząd burmistrza Malagi, aktualnie w procesie beatyfikacyjnym.
Na zwiedzanie Katedry w Maladze powinniśmy zarezerwować sobie minimum 1 godzinę. Wejście znajduje się od ulicy Calle Sta. Maria. Wejście do Katedry jest płatne. Godziny otwarcia i aktualne ceny biletów wstępu warto sprawdzić na oficjalnej stronie internetowej. W trakcie mszy świętych możemy zwiedzić świątynię bezpłatnie, jednak nie będziemy mogli wejść do wszystkich pomieszczeń. Bilety można kupić w kasie znajdującej się przy wejściu. W cenie jest dostępny przewodnik audio w języku angielskim.
Po lub przed zwiedzaniem Katedry warto udać się w kierunku twierdzy Alcazaba i zamku Gibralfaro oraz zobaczyć pobliskie Teatro Romano.
Jeśli na zwiedzanie atrakcji Malagi przyjechaliśmy autem i chcemy zaparkować jak najbliżej Katedry to najlepszym rozwiązaniem będzie płatny parking podziemny.
Katedra Najświętszej Marii Panny w Maladze
- C/Molina Lario 9, Malaga
- pn-pt 10:00-18:00, sob 10:00-17:00
- 5 euro-dorośli, 3 euro-dzieci
- www.malagacatedral.com
- WSTĘP BEZPŁATNY W CZASIE MSZY ŚWIĘTEJ